Zamość 1920 – Przywrócić w Pamięci, 3 sierpnia
Zamość 1920 – Przywrócić w Pamięci, 3 sierpnia
3 sierpnia wzięliśmy udział w zrealizowanym z wielkim rozmachem widowisku batalistycznym „Zamość 1920 – Przywrócić w Pamięci”.
W sierpniu 1920 r. Zamość znalazł się na trasie marszu bardzo groźnej, dobrze uzbrojonej liczącej 10 – 12 tyś szabel „Konarmii” prowadzonej przez Siemiona Budionnego, idącej na Warszawę, by wesprzeć wykrwawione siły główne szturmujące przedpola stolicy, dowodzone przez Michała Tuchaczewskiego. Na wieść o zbliżających się bolszewikach, Zamość gorączkowo przygotowywał się do obrony. Wokół miasta wybudowano potrójny pierścień umocnień polowych o długości 11 km. Przydzielono 3 pociągi pancerne, 12 baterii dział i 40 ckm – ów. Tak rozciągniętą linię obrony obsadziło jedynie 3,5 tyś żołnierzy. Trzon obrońców stanowili Polacy; wspierani przez Ukraińców z 6 Technicznej Dywizji Strzelców płk. Marka Bezruczki oraz oddziałów rosyjskich z Kubania, którzy przeszli na polską stronę. Nad całością sił dowództwo objął kapitan Bołtuć – późniejszy generał.
Budionny liczył na łatwe zdobycie Zamościa, przy użyciu części sił. Filar armii miał nieprzerwanie maszerować na Warszawę. Zdecydowany opór obrońców twierdzy, zmusił Konarmię do oblężenia i krwawych 3 dniowych walk. Umożliwiło to powodzenie polskiego kontruderzenia znad Wieprza, wyprowadzonego na tyły armii Tuchaczewskiego.
W tegorocznej inscenizacji wzięło udział kilkanaście grup rekonstrukcyjnych z terenu całego kraju, a nawet z zagranicy (Słowacja i Ukraina); łącznie ok. 80 osób. Widowisko zrealizowano z wielkim rozmachem, odtworzono umocnienia, szpital polowy i punkt werbunkowy. Ze stojących na polach armat buchał ogień, a dzięki użyciu efektów pirotechnicznych można było poczuć grozę tamtego sierpniowego oblężenia.
Na szczególną uwagę zasługuje także odtworzenie uniformów walczących armii. Rekonstruktorzy z naszej Grupy wystąpili ubrani w mundury bolszewików wypożyczone na miejscu z mobilnego muzeum z Wałcza.
W wieczorno – nocnej scenerii odegrano 8 scen – epizodów z walk o miasto. Reżyserem widowiska i narratorem był Wojciech Brykner ze stowarzyszenia „Zamość 1920”.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Bogdana Nowaka z Kroniki Tygodnia
