Rajd Szlakiem Bohaterów Lubelszczyzny, 29 lutego

Rajd Szlakiem Bohaterów Lubelszczyzny, 29 lutego

29 lutego odbył się kolejny już Rajd zorganizowany przez Józefa Stanickiego, regionalistę z Marysina. Tym razem podążaliśmy szlakiem „Bohaterów Lubelszczyzny” – żołnierzy wyklętych, partyzantów, jak również osób, które zginęły walcząc słowem. Trasę Rajdu ustalił pan Stanicki, pełnił także rolę przewodnika dla całego przedsięwzięcia.

Od duchowej strony Rajdowi przewodził ks.Stanisław Góra z Żabiej Woli, który prowadził modlitwę nad grobami. W każdym miejscu w krótkich słowach przypominał sylwetki poległych i wydarzenia tamtych mrocznych czasów. W Rajdzie udział wzięli także: motocykliści z Rajdu Katyńskiego z Piotrem Rypiną na czele; Urszula Gierszon – pisarka, córka żołnierza wyklętego Mariana Suszka ps. „Kim”; działacz niepodległościowy Zbigniew Węzłka.

Przy grobach i miejscach pamięci wystawialiśmy wartę, a następnie oddawaliśmy salwę honorową i paliliśmy znicze.

Pierwszym przystankiem Rajdu był Majdan Kozic Górnych i znajdujące się tam miejsce śmierci J.Franczaka ps.”Laluś”, następnie odwiedziliśmy Piaski – miejsce jego ostatecznego spoczynku i pomnik poświęcony jego pamięci. W dalszej kolejności odwiedziliśmy:

• Krzesimów – obóz pracy NKWD, gdzie znajduje się tzw. Dolina Krzyży – zamęczono tam ok. 2 tyś Polaków
• Nowogród dawniej Dąbrówka – miejsce śmierci kpt. „Uskoka” Zdzisława Brońskiego. O tragedii opowiedziała nam właścicielka terenu pani Elżbieta Lisowska – córka gospodarzy ukrywających „Uskoka”. Gehenna jaką przeszła jej rodzina mrozi krew w żyłach do dziś. Z zemsty UB odebrało im gospodarstwo, spalono zabudowania, wyrzucano z pracy, nachodzono po nocach. Ojciec p. Elżbiety został aresztowany, skatowany, a następnie osadzony na 10 lat w więzieniu. Ubeckie represje ustały dopiero w 1989 r.
• Las Wilczopole – miejsce śmierci por.”Ordona” Józefa Struga.
• Zbereże –  miejsce bohaterskiej śmierci  ppor. Edwarda Taraszkiewicza ps. „Żelazny” poległego w walce z obławą KBW.  Przy kapliczce poświęconej pamięci „Żelaznego” czekała na nas liczna delegacja działaczy niepodległościowych z Włodawy i Wyryk z kpt. Edmundem Brożkiem ps. „Jeleń”. Nauczyciel, regionalista i dawny burmistrz Włodawy opowiedział o tragicznych losach braci Taraszkiewiczów i ich całej rodziny.  Na zakończenie wizyty przygotowano poczęstunek z kuchni polowej.
• Włodawa – okazały pomnik poświęcony braciom Taraszkiewiczom i ich komendnym poległym w walce z NKWD, UB i KBW.
• Cmentarz we Włodawie – grób Leona Taraszkiewicza ps. „Jastrząb” oraz groby żołnierzy września 1939 r.
• Adampol – miejsce śmierci i spoczynku 8 partyzantów z oddziału AK. Spoczywają tam również spopielone szczątki ok. 600 Żydów z pobliskiego niemieckiego obozu pracy.
• Las w Wyrykach – mogiła partyzantów z oddziału AK poległych w walce z Niemcami w 1944 r. W odległości ok. 500 m od mogiły znajduje się miejsce stracenia ks. Marcelego Weissa. Kapłan został zamordowany w 1940 przez Niemców na prośbę ludności ukraińskiej z Wyryk. W konsekwencji przejęli kościół i plebanię.

Trzy ostatnie miejsca upamiętnił na swój koszt kpt. Edmund Brożek „Jeleń” – żołnierz AK. W Wyrykach znajduje się Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej.Pani dyrektor mgr Marzena Trociuk blisko współpracuje z kpt. Brożkiem m.in w pozyskiwaniu środków na godne upamiętnianie historycznych miejsc w Wyrykach.

Rajd zakończył się późnym wieczorem w Marysinie wspólną kolacją wszystkich uczestników.

Towarzyszyła nam telewizja regionalna TVP Lublin z red. Wiesławą Szymczuk. Z nagranego materiału została zmontowana kilkuminutowa relacja wyemitowana w Panoramie Lubelskiej, którą można zobaczyć tutaj.